Antyoksydanty
Antyoksydanty to związki o właściwościach przeciwutleniających, stanowiące barierę ochronną w komórkach, neutralizujące działanie wolnych rodników. Antyoksydanty występują zarówno w postaci rozpuszczonej w cytoplazmie komórek i w płynach międzykomórkowych, jak i w środowisku hydrofobowym, rozpuszczone w lipidach błon komórkowych i lipoproteidach osocza. Do najważniejszych antyoksydantów rozpuszczonych w wodzie należą: glutation, kwas moczowy, cysteina, kreatynina i kamozyna. Wśród antyoksydantów hydrofobowych największe znaczenie mają: bilirubina, koenzym Q10, antocyjaniny, flawonoidy, karotenoidy. Do ważnych antyoksydantów zaliczane są także niektóre witaminy: witamina E, A i C. Ze względu na powszechnie znane negatywne efekty stresu oksydacyjnego, dostarczanie wraz z dietą i suplementacja antyoksydantów może przyczyniać się do neutralizacji RFT i prewencji wielu procesów patologicznych. Poza antyoksydantami drobnocząsteczkowymi opisanymi powyżej, w skład bariery ochronnej komórki wchodzą także tzw. antyoksydanty enzymatyczne, do których należą: dysmutaza ponadtlenkowa, katalaza, peroksydaza glutationowa, celuroplazmina, tioredoksyna, białka hemowe oraz peroksydaza cytochromo c. Źródła RFT w komórce oraz listę najważniejszych antyutleniaczy komórkowych przedstawia schematycznie rysunek 1.
Literatura
- Brambila M et al. The role of antioxidants suplement In immune system, neoplastic, and neurodegenerative disorders: a point of view for an assessment of the risk/benefit profile. Nutrition J 2008; 7:29.
- Zawidzka I et al. Rola witamin w prewencji chorób związanych ze starzeniem. Nowiny Lekarskie 2009; 78:168-174.
- Gałecka E. et al. Enzymy antyoksydacyjne – budowa, właściwości, funkcje. Pol. Merl. Lek. 2008; 147:266.