XELJANZ

XELJANZ

XELJANZ jest lekiem zawierającym składnik aktywny o nazwie cytrynian tofacitinibu. Został on zatwierdzony przez amerykanską Agencję ds Żywności i Leków w listopadzie 2012 roku jako lek przeciwko reumatoidalnemu zapaleniu stawów. Może być stosowany w szczególności u pacjentów z umiarkowanym lub zaawansowanym reumatoidalnym zapaleniem stawów, u których leczenie metotreksatem nie przyniosło spodziewanych rezultatów. Lek sprzedawany jest przez firmę Pfizer w postaci tabletek doustnych po 5 mg składnika aktywnego. Pomaga łagodzić takie objawy, jak: ból stawów, puchnięcie i sztywność. Do poważniejszych skutków ubocznych, które może powodować lek XELJANZ u niektórych pacjentów należą:

• mielosupresja: anemia, neutropenia, limfopenia,
• zwiększona podatność na infekcje bakteryjne (w tym również gruźlicze), grzybicze i wirusowe (mogące zagrażać życiu),
• zwiększone ryzyko niektórych typów nowotworów, np. chłoniaki, guzy lite, nieczerniakowe nowotwory skóry,
• poprzeszczepowa choroba limfoproliferacyjna związana z wirusem Epstein-Barr u pacjentów przyjmujących równocześnie inne leki immunosupresyjne,
• perforacje żołądka lub jelit (w szczególności u pacjentów przyjmujących równocześnie niesteroidowe leki przeciwzapalne, kortykosteroidy lub metotreksat),
• wzrost poziomu cholesterolu we krwi (frakcji LDL oraz HDL), a także enzymów wątrobowych.

Mechanizm działania

Tofacitinb (znany również jako tasocitinb lub CP-690550) należy do grupy inhibitorów pan-JAK blokujących wiązanie cząsteczki ATP w centrum aktywnym kinazy. Inhibitor ten jest mało selektywny - hamuje z podobną siłą wszystkie ludzkie kinazy rodziny JAK: JAK1, JAK2, JAK3, TYK2. Systematyczna nazwa chemiczna to: (3R,4R)-4­methyl-3-(methyl-7H-pyrrolo [2,3-d]pyrimidin-4-ylamino)-ß-oxo-1-piperidinepropanenitrile (ciężar cząsteczkowy 312.4 Daltonów). Rozpuszczalność cytrynianu tofacitinibu w wodzie wynosi 2.9 mg˙ml^-1.

Hamuje przesyłanie sygnałów zewnątrzkomórkowych pochodzących od cytokin prozapalnych.

JAKs are intracellular enzymes which transmit signals arising from cytokine or growth factor-receptor interactions on the cellular membrane to influence cellular processes of hematopoiesis and immune cell function. Within the signaling pathway, JAKs phosphorylate and activate Signal Transducers and Activators of Transcription (STATs) which modulate intracellular activity including gene expression. Tofacitinib modulates the signaling pathway at the point of JAKs, preventing the phosphorylation and activation of STATs. JAK enzymes transmit cytokine signaling through pairing of JAKs (e.g., JAK1/JAK3, JAK1/JAK2, JAK1/TyK2, JAK2/JAK2). Tofacitinib inhibited the in vitro activities of JAK1/JAK2, JAK1/JAK3, and JAK2/JAK2 combinations with IC50 of 406, 56, and 1377 nM, respectively. However, the relevance of specific JAK combinations to therapeutic effectiveness is not known. Treatment with XELJANZ was associated with dose-dependent reductions of circulating CD16/56+ natural killer cells, with estimated maximum reductions occurring at approximately 8-10 weeks after initiation of therapy. These changes generally resolved within 2-6 weeks after discontinuation of treatment. Treatment with XELJANZ was associated with dose-dependent increases in B cell counts. Changes in circulating T-lymphocyte counts and T-lymphocyte subsets (CD3+, CD4+ and CD8+) were small and inconsistent. The clinical significance of these changes is unknown. Total serum IgG, IgM, and IgA levels after 6-month dosing in patients with rheumatoid arthritis were lower than placebo; however, changes were small and not dose-dependent. After treatment with XELJANZ in patients with rheumatoid arthritis, rapid decreases in serum C-reactive protein (CRP) were observed and maintained throughout dosing. Changes in CRP observed with XELJANZ treatment do not reverse fully within 2 weeks after discontinuation, indicating a longer duration of pharmacodynamic activity compared to the pharmacokinetic half-life.

Zobacz też

1. Inhibitory kinazy JAK2
2. Strona producenta leku
3. Ulotka informacyjna producenta leku