Embrionalne komórki macierzyste
EMBRIONALNE KOMÓRKI MACIERZYSTE (EST - Embryonic Stem Cells) – komórki pochodzenia embrionalnego zdolne różnicować w dowolną komórkę ciała. Mogą być unipotentne (wyizolowane z zarodka do etapu 4-8 komórek) lub pluripotetne (wyizolowane z węzła zarodkowego blastocysty). Embrionalne komórki macierzyste eksprymują szereg specyficznych genów, które są wykorzystywane jako markery macierzystości: AP, CD9, GCTM2, NANOG, OCT4, SOX2, SSEA3, SSEA4, PODXL (Tra-1-60), GDF11 (Tra-1-81).
Najważniejszymi cechami charakterystycznymi dla EST są [1]: Pochodzenie embrionalne Zdolność do różnicowania w dowolny typ komórek Nieograniczona zdolnośc do proliferacji (dzieki m.in. aktywnej telomerazie) Tworzenie guzów nowotworowych (teratoma) w wyniku kseno-transplantacji ESC do immunosupresyjnych myszy Zdolność do tworzenia zarodków hybrydowych w wyniku implementacji ESC do węzła zarodkowego blastocysty
W warunkach hodowli in vitro EST wykazują następujące właściwości: Tworzenie ciałek embrionalnych (EB -embryonic bodies) – zdolność pojedyńczych komórek do agregacji , a nastepnie do różnicowania; Klonalność – zdolnośc pojedyńczej komórki do proliferacji i tworzenia kolonii (ryc.1).
Literatura
- Behringer R., Gertsenstein M., Nagy K., Nagy A „Manipulating the Mouse Embryo: A Laboratory Manual, Fourth edition” . CSHL Press; October 31, 2013; ISBN 978-1-936113-01-9